Các phi hành gia của sứ mệnh Artemis sẽ được lái ô tô trên Mặt Trăng. Theo đó, NASA đã lựa chọn cẩn thận ba công ty riêng biệt để thiết kế một phương tiện địa hình Mặt Trăng ( xe tự hành Mặt Trăng – LTV), mà các phi hành gia sẽ sử dụng để khám phá cực nam Mặt Trăng.
Cực Nam của Mặt Trăng có địa hình nhiều núi non và nhiều miệng núi lửa, điều kiện môi trường khắc nghiệt với nhiệt độ dao động từ 54°C đến -203°C và nhiều khu vực bị che khuất không được tiếp xúc với ánh sáng Mặt Trời trong hàng tỷ năm.
LTV sẽ được thiết kế sao cho có thể chịu đựng được các điều kiện khắc nghiệt ở cực nam Mặt Trăng và cho phép NASA khám phá bề mặt Mặt Trăng trong các nhiệm vụ có và không có phi hành đoàn.
Jacob Bleacher, một nhà khoa học tại NASA, cho biết trong một thông cáo báo chí: “Chúng tôi sẽ sử dụng LTV để di chuyển đến những địa điểm mà chúng tôi không thể đi bộ đến được, tăng khả năng khám phá và thực hiện những khám phá khoa học mới”.
NASA đã chọn 3 công ty thay vì những ông lớn ngành ô tô truyền thống như Honda, Toyota hay Yamaha để chế tạo xe tự hành cho phi hành gia trong sứ mệnh Artemis. Đây là một quyết định mang tính chiến lược, đánh dấu sự hợp tác giữa NASA và các công ty hàng không vũ trụ tư nhân trong việc phát triển công nghệ tiên tiến cho mục tiêu khám phá Mặt Trăng.
NASA đã mời rất nhiều công ty và các hãng thiết kế LTV trong khoảng thời gian từ ngày 26 tháng 5 đến ngày 10 tháng 7 năm 2023. Trong số rất nhiều mẫu thiết kế được gửi tới, NASA đã lựa chọn các đề xuất từ ba công ty: Intuitive Machines, Lunar Outpost và Venturi Astrolab. Nếu bạn chưa bao giờ nghe nói về những nhà sản xuất này trước đây thì đây là phần giới thiệu ngắn gọn:
Intuitive Machines là công ty hàng không tư nhân đầu tiên trên thế giới hạ cánh thành công tàu vũ trụ lên Mặt Trăng. Vào tháng 2 năm 2024, tàu đổ bộ Odysseus của họ đã chạm xuống bề mặt Mặt Trăng. Mặc dù hạ cánh một cách khó khăn, nhưng tàu vũ trụ của họ vẫn thu thập được dữ liệu và duy trì hoạt động trong một tuần gần cực nam Mặt Trăng.
Lý do NASA lựa chọn các công ty tư nhân thay vì các nhà sản xuất ô tô truyền thống là vì họ có sự linh hoạt và đổi mới cao hơn, đồng thời cũng có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển công nghệ vũ trụ.
Lunar Outpost là nhà cung cấp giải pháp robot và tàu vũ trụ có trụ sở tại Colorado, gần đây đã nhận được hợp đồng từ Lực lượng Không quân Hoa Kỳ để phát triển lớp phần mềm Bầy robot tự động di động (MARS).
Trong khi đó, Venturi Astrolab là công ty chuyên phát triển các phương tiện chạy bằng điện, năng lượng Mặt Trời và hybrid có thể chịu được những môi trường, địa hình mà các phương tiện thông thường không hoạt động được.
Trong số ba thiết kế, NASA sẽ chỉ chọn một thiết kế cho sứ mệnh cuối cùng. Tuy nhiên, trong 10 năm tới, cơ quan này sẽ chi tổng cộng 4,6 tỷ USD cho các nhiệm vụ khác nhau liên quan đến dự án LTV.
Việc chế tạo xe tự hành Mặt Trăng là một phần quan trọng trong sứ mệnh Artemis của NASA, nhằm mục tiêu đưa con người trở lại Mặt Trăng vào năm 2025 và thiết lập sự hiện diện lâu dài của con người ở đó. Các phương tiện LTV sẽ giúp các phi hành gia di chuyển dễ dàng hơn trên bề mặt Mặt Trăng, đồng thời thực hiện các thí nghiệm khoa học và khám phá những khu vực mới.
Theo NASA, LTV được đề xuất sẽ có thể chứa hai phi hành gia và cũng có tính năng tự lái. Tiếp theo, nó có thể cho phép cơ quan này sử dụng phương tiện để khám phá Mặt Trăng ngay cả khi không có bất kỳ phi hành gia nào trên Mặt Trăng.
Ngoài khả năng chịu được các điều kiện khắc nghiệt của cực nam Mặt Trăng, phương tiện này còn phải có hệ thống năng lượng hiệu quả cao để có thể hỗ trợ các nhiệm vụ kéo dài.
Hơn nữa, LTV cũng phải được trang bị công nghệ liên lạc và định vị tiên tiến. Đây chỉ là những yêu cầu cơ bản và tất cả đều phải được đáp ứng.
Công ty được chọn sẽ nhận được một “hợp đồng dịch vụ tàu thám hiểm” từ NASA kéo dài đến năm 2039. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn sẽ thấy các phi hành gia lái chiếc ô tô Mặt Trăng ngay sau khi phóng Artemis 2 vì LTV sẽ không được triển khai lên Mặt Trăng trước sứ mệnh Artemis 5 dự kiến phóng vào tháng 9 năm 2029. Quá trình thiết kế, thử nghiệm và triển khai sẽ mất nhiều năm để hoàn thành.
Đây là một bước tiến mang tính đột phá trong ngành hàng không vũ trụ, mở ra tiềm năng to lớn cho sự hợp tác giữa chính phủ và các công ty tư nhân trong việc phát triển công nghệ tiên tiến cho các sứ mệnh thám hiểm vũ trụ trong tương lai.
Hy vọng rằng, khi phương tiện sẵn sàng, “nó sẽ tăng đáng kể khả năng khám phá và tiến hành khoa học trên bề mặt Mặt Trăng của các phi hành gia của chúng ta, đồng thời đóng vai trò là nền tảng khoa học giữa các sứ mệnh của phi hành đoàn”, Vanessa Wyche, giám đốctrung tâm Johnson Space có trụ sở tại Houston của NASA cho biết.
Tham khảo: Zmescience